Diş Nedir? Yapısı (Anatomisi) Nasıldır?

diş nedirAna Sayfa » Restoratif Diş Hekimliği » Diş Nedir? Yapısı (Anatomisi) Nasıldır?

Diş nedir sorusunun dişlerin anatomisiyle birlikte açıklamak gerekiyor. Dişler dış taraftan iç tarafa doğru farklı tabakalardan oluşur. Bu tabakalar mine, dentin, pulpa ve diş köklerinin yüzeyinde bulunan sement olarak sıralanabilir. Her bir diş tabanakası farklı oranlarda organik ve inorganik maddeler barındırıyor.

Dişin en iç kısmında bulunan pulpa yumuşakken mide, dentin ve sement tabakaları daha sert bir yapıya sahiptir. Hem dişin yapısı hem de dişlerde neden çürük meydana geldiği konusunu ele alacağız. Ancak öncesinde dişlerin ne işe yaradığını ve dişlerin çeşitleri konusunu daha detaylı aktaralım.

Dişler Ne İşe Yarar?

Herkesin diş nedir konusunda bilmesi gereken önemli unsurlardan biri de dişlerin ne işe yaradığıdır. Dişlerin en temel fonksiyonu tüketilen gıdaların ufalanarak parçalanmasını sağlamaktır. Bir diğer deyişle sindirimin dişlerle başladığını söyleyebiliriz. Gıdaların parçalanmasını sağlaması daha kolay yutulmasına ve sindirilmesine yardımcı olur. Zira diş tedavilerinde de öncelik dişe, çeşitli sorunlar nedeniyle kaybedilen bu fonksiyonu yeniden kazandırmaktır.

Aynı zamanda konuşmayı ve seslerin doğru bir şekilde çıkarılmasını sağlaması da dişlerin görevleri arasında yer alıyor. Estetik olarak da dişler yüz ile bir bütünlük oluşturuyor. Sadece konuşmak ve sesleri doğru çıkarmak değil güzel bir gülüşe sahip olmak noktasında da dişlerin önemli olduğu biliniyor. Zira diş eksikliğinin psikolojik anlamda da kişiyi rahatsız eden bir durumdur.

Dişlerin Yapıları Nelerdir?

dişlerin yapıları nelerdir

Öncelikle dişin bölümleri ikiye ayrılır kron ve kök şeklindedir.Bu bölümlerden kron içerisinde mine, dentin ve sement sınırı yer alırken kökte ise dentin ve sement katmanlardan oluşuyor bilgisini aktaralım.  Kuron, ağız içerisinde gözle görülebilen tek bölümdür ve dişin üst bölümünü oluşturur. Kuronun şeklinin aynı zamanda dişin fonksiyonunu da etkilediğini belirtmek gerekir.

Ön dişlerde kuron bölümü keskin bir şekle sahiptir ve bu sayede tüketilen gıdaların ön dişler ile koparılması mümkün olur. Azı dişlerinde ise düz bir yüzeye sahiptir. Bu sayede gıdaların çiğnenmesi ve öğütülmesi mümkün hale gelir.

Bu arada diş nedir konusunda merak edilen bir diğer unsur da diş eti çizgisi oluyor. Diş eti çizgisi kron ve kökün buluştuğu hattır. Bu çizgi şekinde gözüksede aslında burası bir cep şeklindedir ve bu cep içerisinde plak ve tartar oluşumu noktasında bu hattın son derece önemli olduğunu belirtmek gerekiyor. Çünkü bu ceplerin doğru şekilde temizlenmemesi durumunda plak ve tartar genellikle diş ve diş etlerinin buluştuğu bu hat üzerinde, diş yüzeylerinde meydana gelir. Bu durum beraberinde diş sorunlarını getirebildiği gibi diş eti hastalıklarını da getirebilir.

Kökler dişlerin çeşitleri ne olursa olsun her dişte bulunur. Dişlerin yaklaşık olarak 3’te 2’si köklerden oluşur ve diş köklerinin en önemli görevi dişleri yerinde tutmaktır. Köklerin dişlerin gömülü olan kısmı olduğunu belirtelim. Bu nedenle çıplak gözle diş kökleri görülemez.

Bu İki Ana Yapı İçerisinde

Mine tabakası da diş nedir konusunda bilinmesi gereken detaylardan biridir. Mine vücuttaki en sert ve aynı zamanda en çok mineral barındıran dokusudur. Ağız ve diş temizliğinin ihmal edilmesi durumunda diş minesi de zarar görebilir ve dişlerde çürüme başlayabilir. Mine tabakasının hemen altında da dentin tabakası bulunur. Diş çürükleri şayet mine tabakasından daha da ileriye geçebilirse dentin tabakasına ulaşır. Çürüme hızı mine tabakasının daha dayanıklı olması sebebiyle yavaş ilerlerken dentin ve sementte daha hızlı ilerleyebilmektedir.

Pulpa dişin yapısı içerisinde, hem kuron hem de kök kısmında bulunur. Pulpanın koruyucu bir yönü bulunur ve sinir bakımından da oldukça zengin bir dokudur. Pulpa tabakasının zarar görmesi başlı başına

hem hassasiyet hem de ağrı yapabiliyor. Soğuk gıda tüketildiğinde mine kalınlığı yeterli miktarda değilse bu sızı ve hassasiyete neden olabiliyor. Zira diş çürüklerinde çok şiddetli ağrı olması genellikle çürüğün bu tabakaya ulaşmasından kaynaklanır. Sement diş köklerini saran bir kaplama dokudur. Emayeye benzeyen ancak daha yumuşak bir yapıya sahip olan dokudur. Dişi çene kemiğine bağlayan liflere tutturulmasını sağlayan sement kök stabilitesinde önemli bir göreve sahiptir.

Bilginiz olsun –> Zirkonyum kaplama

Dişler Neden Çürür?

dişler neden çürür

Çok uzun yıllardır dişin yapısı biliniyor olsa da dişlerde çürümenin neden meydana geldiği bilinemiyordu. Ancak günümüzde diş çürüklerinin pek çok farklı nedene bağlı olarak ortaya çıkan bir rahatsızlık olarak kabul edildiğini söyleyebiliriz. Bu faktörler ise temelinde 3 farklı grupta değerlendirilir. Bunlar;

  • Bakteri plağı
  • Tüketilen gıdalar
  • Bünyesel etkenler

Elbette bu unsurlar dişlerin çeşitleri üzerinde farklı etkiler yapabiliyor. Dişin yapısı ya da tükürüğün bileşimi gibi unsurların da diş çürüklerine neden olduğunu belirtebiliriz. Şekerli ve unlu gıdaların fazla tüketimi, asitli içeceklerin yoğun şekilde tüketilmesi de nedenler listesinde yer alıyor. Ağız ve diş sağlığının ihmal edilmesi dişlerin çeşitleri ne olursa olsun diş çürüğüne neden olabilir.

Diş Kökleri Nedir?

Her dişin yapısı içerisinde en önemli bölümlerden biri de diş kökleridir. Nasıl ki bir ağacın toprağa tutunmasını kökler sağlıyorsa, dişlerin çene kemiğine tutunmasını sağlayan da diş kökleridir. Kökler aynı zamanda dişlerin görevleri arasında yer alan çiğneme, koparma gibi fonksiyonları yerine getirmesine yani bu kuvvete dişlerin dayanmasını sağlar. Dişlerin iç kısmında, içi boş bir odacıkta yer alan diş kökü ve pulpa kanalı her bireyde farklı görünümlerde olabilir.

Aynı zamanda bir dişte sadece tek bir kök olmayabilir. Birçok premolar ve molar dişin iki ya da üç kök içerdiği bilgisini de aktaralım. Dişlerin canlı kalmasını için gerekli olan kan akışını ve besin maddelerini sağlar. Diş köklerinin hasar görmesi durumunda ise diş çürükleri, ağrı ya da enfeksiyon gelişebilir. Bu durum kök kanal tedavisinin uygulanmasına ihtiyaç olur. Uygun tedavi sayesinde dişlerin görevleri yerine getirmesi yeniden sağlanabilir.

İlginizi çekebilir –> Zirkonyum diş fiyatları

Dişlerin Oluşumu ve Gelişimi

dişlerin oluşumu ve gelişimi

Elbette diş nedir konusunda merak edilen unsurlardan biri de dişlerin oluşumu ve gelişim süreci de bulunuyor. Embriyolojik yaşamda yani bebekler anne karnındayken ağız boşluğuna ait olan oluşumlar gebeliğin 3. haftasında meydana gelir. Diş gelişimine ait ilk belirtilerin görülmesi ise gebeliğin 6. haftasına tekabül eder. Hamileliğin 7. haftasında n itibaren de dişlerin tomurcukları belirmeye başlar ancak henüz diş görünümü olmaz. Doğumdan sonra bebekler 6 aylık olduklarında süt dişleri çıkmaya başlar ve 2,5 yaşına geldiklerinde süt dişleri tamamlanır.

Bu dönemde altta ve üstte 10’ar adet olmak üzere ağızdaki toplam diş sayısı 20’dir. Süt dişin yapısı kalıcı olan dişlerden biraz daha farklıdır. Kesici ve kaninler daha küçüktür. Çocuklar büyüdükçe süt dişlerin hemen altında olan kalıcı diş kökleri, sürme etkisi sayesinde erimeye başlar ve zamanla tamamen eriyerek dişin sadece kuron bölümü kalınca da süt dişleri kendiliğinden düşer.

Zira dişlerin çeşitleri hakkında ebeveynlerin en çok merak ettikleri husus süt işlerin ne zaman düştüğüdür. Ancak her çocukta süt dişleri aynı dönemde düşmeyebilir. Toplamda diş çıkarma sürecinin insan hayatında 12-20 yılı aldığını da belirtmeliyiz.

Dişlerin Görevleri Nelerdir?

Dişler kesici, köpek, azı ve akıl olmak üzere 4 kategoride incelenir ve dişlerin görevleri de buna göre değişir. Kesici dişler gıdaların kesilmesi görevini üstlenir. Alt ve üst çenedeki dişlerin korunmasına yardımcı olurken yemek yemeye ve konuşmaya da yardım eder. Azı dişleri çiğnemeyi sağlar. Akıl dişleri ise çok önemli bir işleve sahip değildir. Siz de diş nedir konusunda yanıtını merak ettiğini soruları yorum bölümüne yazabilirsiniz.

 

Konu ile alakalı yabancı kaynaklar:
https://en.wikipedia.org/wiki/Tooth

 

    Hemen Randevunuzu Oluşturun

    Yorum Yazın

    E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

    fiber post uygulaması

    Fiber Post Uygulaması Nedir? Nasıl Yapılır?

    Fiber post uygulaması dişe kanal tedavisi yapılmasının ardından devreye giren bir işlemdir. Dişte madde kaybının çok …

    Empress kuron kaplama

    Empress Kuron Kaplama Nedir? Nasıl Yapılır?

    Empress kuron kaplama hiçbir metal madde kullanılmadan gerçekleştirilen ve son derece doğal görünen diş kaplama çeşitlerinden …

    Dişlere zarar veren alışkanlıklar

    Dişlere Zarar Veren Alışkanlıklar Nelerdir?

    Dişlere zarar veren alışkanlıklar hakkında bilgi sahibi olmanız, diş sağlığınızı korumanız açısından önemlidir. …